İnternet üzerinden alışveriş yapan tüketiciler için önemli bir gelişme kapıda! E-Ticarette Ürün Güvenliği Projesi, internet alışverişinde tüketicilerin güvenliğini sağlamak amacıyla devreye alınacak. Bu proje, uzaktan iletişim araçları aracılığıyla pazara sunulan ürünlerin piyasa gözetimini ve denetimini etkin bir şekilde gerçekleştirecek. Ayrıca, denetlenen ürünler arasından tüketicileri yanıltmaya yönelik hileli ürünleri tespit ederek gerekli yasal süreçleri başlatacak.
Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan Piyasa Gözetimi ve Denetimi Raporu'na göre, internetin büyümesi ve yaygınlaşması, geleneksel alışveriş mekanlarından farklı dinamiklere ve kurallara sahip elektronik bir pazarın oluşmasına yol açtı. Bu yeni pazar, tüketicilerin çevrimiçi alışveriş yaparken ürünlerin güvenliği ve kalitesi konusundaki endişelerini ele almayı amaçlıyor.
E-Ticarette Ürün Güvenliği Projesi, tüketicilerin çevrimiçi alışverişlerini daha güvenilir hale getirmeyi hedefliyor. Bu projenin hayata geçirilmesiyle, internet üzerinden sipariş verilen ürünlerin güvenliği ve kalitesi daha etkin bir şekilde denetlenecek, böylece tüketicilerin aldatıcı veya tehlikeli ürünlerle karşılaşma riski azaltılacak.
Ticaret Bakanlığı'nın Piyasa Gözetimi ve Denetimi Raporu, geleneksel perakende alışverişin yanı sıra e-Ticaretin hızla büyüdüğünü ve çevrimiçi alışverişin artık tüketiciler arasında yaygın bir tercih haline geldiğini gösteriyor. Bu nedenle, internet alışverişinin düzenlenmesi ve denetlenmesi, tüketicilerin haklarını korumak için kritik bir öneme sahip. E-Ticarette Ürün Güvenliği Projesi, bu alandaki önemli bir adımı temsil ediyor.
E-Ticaret, gün geçtikçe tüketiciler arasında popülerlik kazanıyor, ancak bu büyüyen sektörün denetimi oldukça karmaşık bir mesele olarak ön plana çıkıyor.
Bu yeni ticaret biçiminin yasal düzenlemelerle desteklenmesi gerekliliğinden yola çıkarak, "Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu" adı altında hazırlanan bir yasa ile e-Ticarette satılan ürünlerin Türkiye'de etkin bir şekilde denetlenmesine yönelik düzenlemeler getirildi.
Bu yasa altında hazırlanan "Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik Taslağı," şu anda kamunun incelemesine sunulmuş durumda. Taslak, özellikle internet ve telefon gibi uzaktan iletişim araçları kullanılarak pazara sunulan ürünlerin denetimini daha etkin hale getirmeyi amaçlıyor.
Taslak, tüketici şikayetleri veya resmi incelemeler yoluyla ürünlerin denetlenmesini, işletmelerin denetim süreçlerine yetkili kuruluşlarla işbirliği yapmalarını ve bu yetkili kuruluşların gerektiğinde gizli alımlar yaparak numune örnekler elde etmelerini kolaylaştırmayı hedefliyor. Bu, e-Ticaret platformlarının denetim altında daha etkin bir şekilde çalışmasını sağlamayı amaçlıyor ve tüketicilerin çevrimiçi alışverişlerinde daha fazla güvence bulmalarına yardımcı olacak önemli bir adımı temsil ediyor.
Son yıllarda internet üzerinden yapılan satışların artması, bu alandaki denetim ihtiyacını daha belirgin hale getirdi. Bu gelişmeler sonucunda, Sağlık Bakanlığı ve Sanayi Teknoloji Bakanlığı, internet üzerinden yapılan satışların denetimini sağlama sorumluluğunu üstlendi.
Sağlık Bakanlığı, geçen yıl internet üzerinden satılan ürünlerle ilgili 103 denetim gerçekleştirdi ve bu denetimlerde toplamda 268 parti ürünü inceledi. Yapılan denetimler sonucunda, 262 parti ürünün uygun olmadığı tespit edildi. Bu uygunsuz ürün partilerinin 218'i kozmetik ürünlerden oluşuyor, geri kalan 44 parti ise biyosidal ürünlerden. Kozmetik ürünlerde, ürün tanıtımlarının tüketicileri aldatıcı ve yanıltıcı bilgilere dayandığı gerekçesiyle 766 alan adı ve URL, Erişim Sağlayıcıları Birliği'ne bildirilerek erişime engellendi. Ayrıca, 214 alan adı ve URL, Ticaret Bakanlığı'na değerlendirme amaçlı iletildi. Sağlık Bakanlığı'nın 2022 yılında tespit ettiği uygunsuz ürünlerin yüzde 17'si internet satışlarına dayanıyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ise, 2021 yılında internet üzerinden satılan ürünlere yönelik ekotasarım ve enerji etiketlemesi mevzuatı uyarınca aspiratör ve fırınlar için tarama faaliyetlerine başladı. Yapılan taramalar sonucunda, 58 farklı model ürün için 2022 yılında yaptırım uygulandı. Ayrıca, yeni enerji etiketlemesi ve ekotasarım kriterlerini karşılayamayan ürünlerin e-ticaret siteleri üzerinden satış yapılıp yapılmadığının tespit edilmesi amacıyla 178 farklı model ürün tarandı. Bu denetimler sonucunda 82 model ürünün uygun olmadığı belirlendi.
Bu gelişmeler, internet üzerinden satılan ürünlerin denetimine daha fazla odaklanılmasının önemini gösteriyor. Tüketicilerin güvende olmalarını sağlamak ve uygunluk standartlarının karşılanmasını sağlamak, bu yeni düzenlemelerin ana hedeflerinden biri olarak ön plana çıkıyor.
Artan internet satış hacmi, diğer kamu kurumlarının da bu sektöre daha fazla ilgi ve öncelik vermeleri gerektiği bir raporla belirtildi. Yayımlanan yönetmelik taslağına dayanarak, bu alandaki denetimlerin etkinliğinin artırılmasının beklendiği ifade ediliyor.
Aynı zamanda, e-Ticarette Ürün Güvenliği Projesi gibi önemli girişimler de hayata geçirilecek. Bu proje, piyasa gözetimi ve denetimi kuruluşlarının e-Ticaret platformlarında ürün güvenliği denetimlerini güçlendirmeyi amaçlıyor. Ayrıca, ürünlerini elektronik ortamda satan üreticilerle tüketiciler arasında ürün güvenliği bilincinin artırılmasına odaklanacak.
Bu çerçevede, elektronik ticaret denetimlerinin daha etkin bir şekilde koordine edilmesi ve piyasa gözetim ve denetimini sağlayacak bir yazılımın geliştirilerek etkin bir denetim sisteminin kurulması hedefleniyor.
2021'de başlatılan ekotasarım ve enerji etiketlemesi mevzuatı çerçevesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 178 farklı model ürün tarandı ve 82 model ürünün uygun olmadığı belirlendi. 2024 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda da bu konuya yönelik hedefler belirlenmiş durumda. Bu hedefler doğrultusunda e-Ticarette piyasa gözetim ve denetimini daha etkin hale getirmek amacıyla bir sistem kurulacak ve gerekli yasal düzenlemelerin yapılması için çalışmalar yürütülecek. Aynı zamanda, uzaktan iletişim araçları kullanılarak pazara sunulan ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimine dair ikincil mevzuat da tamamlanacak. Bu adımlar, e-Ticaret sektöründe daha güvenilir ve güvenli bir alışveriş deneyimi sağlamayı hedefliyor.